Nieuws

Enkele weken geleden was ik op bezoek bij DGT in Enschede. DGT is dé wereldmarktleider op het gebied van elektronische schaakborden en schaakklokken. Zoals de meeste mensen weten treed ik in mijn vrije tijd regelmatig op als arbiter bij het schaken of als toernooifotograaf bij toernooien en de baas van DGT had me op een toernooi in Hoogeveen uitgenodigd een keertje langs te komen.

Juist op de dag dat ik kwam was er ook een groep studenten van het Saxion op bezoek. Zij waren van de opleiding Industrieel Product Ontwerpen en ze gaan een project doen voor DGT. Een van de werknemers van DGT heeft zelf die opleiding gedaan, had stage gelopen bij DGT en is zo bij het bedrijf terecht gekomen. Het lijkt mij een fantastische opleiding. Ze waren tweedejaars en tijdens het eerste jaar was ongeveer de helft van de studenten afgevallen. En wat typisch was: heel veel vrouwen in de groep. De vrouwen/meisjes vallen niet zo snel weg op de opleiding, volgens enkele studenten studeren ze net ietsje harder en beter dan de mannen/jongens. Bekijk enkele foto's van het bezoek van de studenten.

Dit bedrijf is echt zo'n voorbeeld van waar een klein landje heel groot in kan zijn. Bij DGT in Enschede werken ongeveer 15 personen en veel van de hardware komt uit China maar het echte knutselwerk aan de borden vindt nog echt plaats in Enschede.

Ze maken dus vooral schaakklokken maar ze zijn ook erg bekend om hun elektronische borden waarmee schaaktoernooien live op het internet gevolgd kunnen worden. Ik werk al heel lang met van die borden en het is belangrijk op de hoogte te blijven van de nieuwe dingen.

Het allernieuwst in hun lijn is een schaakcomputer die de Centaur genoemd is. Het allerleukst is dat de Centaur zich aanpast aan het niveau van de gebruiker, tenminste als je dat wil.

Grootmeesters kunnen tegenwoordig al niet meer winnen van computers en het is niet leuk elke wedstrijd compleet te worden weggespeeld door een computer. Daarom hebben ze bedacht dat op de computer een niveau ingesteld moet kunnen worden van ongeveer het niveau van de schaker zodat je af en toe ook eens kunt winnen! Ik heb even met de Centaur mogen spelen en het is echt een mooi apparaat, zeker ook qua design. Rob Bertholee is een uitstekende schaker en tevens wiskunde leraar. Hij werkt voor DGT om het algoritme voor de computer te verbeteren.

Ook de Raspberry Pi heeft vorig jaar zijn intrede gedaan in de schaakwereld. DGT heeft een klok ontwikkeld waaronder een Raspberry Pi zit met daarop het Picochess schaakprogramma. Picochess is een open source project waarvoor iedereen zijn eigen schaakengine kan aanbieden.

Het Picochess programma werkt samen met het elektronische bord van DGT. Het elektronische bord verbind je aan de Pi met een USB-C kabel. De Pi zit netjes weggewerkt onder de nieuwste schaakklok van DGT, de DGT 3000. Als je een klepje weghaalt, kom je bij alle aansluitingen van de Pi. Je kunt dus gewoon een beeldscherm aansluiten met een HDMI kabel en een toetsenbord en een muis. Je ziet dan dat de Pi opstart in een Raspbian Linux omgeving met een commandline. Maar dat aansluiten van dat beeldscherm, toetsenbord en muis heb ik enkel gedaan uit nieuwsgierigheid, het is uiteraard nergens voor nodig voor het gebruik van de Pi. De Pi gebruikt namelijk het display van de klok als uitvoer en als je de klok aanzet, wordt de Pi meteen opgestart en kun je binnen dertig seconden aan de slag. Er staan meer dan tien schaakengines op de Pi maar de bekendste onder de schakers is wel Stockfish. Binnen Stockfish kun je een niveau instellen van complete beginner tot aan grootmeester zodat je ook met die engine op je eigen niveau kunt spelen.

De Pi heeft verschillende modi. De normale modus is dat je speelt tegen de computer. Als alle stukken op het elektronische bord in de beginstelling staan, doe je een zet. De zet wordt getoond op het display van de klok en je krijgt de zet van het computerprogramma te zien op de klok. Je speelt wel met een bepaald tempo op de klok, maar je moet de hendel niet indrukken als je een zet hebt gedaan. De computer houdt automatisch de tijden bij. Als je de hendel wel indrukt, verwissel je namelijk van kleur. Dus als je met wit begint, kun je op elk moment overstappen op zwart en omgekeerd door de hendel in te drukken. Een andere modus is bijvoorbeeld de analyse modus. De computer is dan enkel toeschouwer maar toont wel na elke zet wat de beste volgende zet zou zijn. Er zijn zes verschillende modi om mee te spelen en te trainen.

De zetten zijn in het begin niet altijd eenvoudig te ontcijferen vanaf het display van de klok maar je went er heel snel aan. Veel leuker is het echter om de Pi de zetten uit te laten spreken. Je kunt de zetten van wit en/of van zwart hardop voor laten lezen door de Pi en dat werkt echt heel super. Je moet een speaker aansluiten op de klok hiervoor.

De menustructuur van de instellingen van de Pi staat helemaal uitgetekend in de handleiding (in zes talen) maar mijn ervaring is dat je niet veel meer verandert als je er eenmaal mee aan de slag bent. Het is wel heel veel klikken om door al die instellingen heen te komen maar daar heeft DGT iets slims op gevonden. Door de extra witte of zwarte dame in de beginstelling op een bepaald veld te zetten, doe je een bepaalde instelling. Als je de zwarte dame op a6 zet, kies je bijvoorbeeld Stockfish als engine. En over de gehele vijfde rij kun je dan van links naar rechts het niveau hoger of lager zetten. Op a5 is dat het laagste niveau (0) en op h5 is dat het hoogste niveau (20).

Alle partijen die je op een elektronisch bord speelt, worden opgeslagen in het bord zelf. Als je enkel met het bord zou schaken, heeft het bord uiteraard wel voeding nodig als je de partijen wil laten opslaan. Je kunt hiervoor de USB-C kabel met een stekker in het stopcontact gebruiken, maar je kunt ook een powerbank aansluiten!

De partijen van het bord halen kan door een laptop aan te sluiten met de USB-C kabel en de DGT software voor de elektronische borden te gebruiken. Je kunt alle partijen exporteren als PGN. Als je het elektronische bord aansluit op je laptop kun je er ook mee schaken op het internet. Of je kunt het bord gebruiken om partijen in te voeren. En je kunt bijvoorbeeld ChessBase programma's gebruiken in combinatie met het bord. Als je niet graag op een computer schaakt, sluit je het elektronische bord aan op een laptop met bijvoorbeeld Fritz en dan kun je gewoon echt stukken verplaatsen in plaats van de muis te gebruiken op het beeldscherm. Een nadeel uiteraard: je moet ook de stukken van de tegenstander op het bord verplaatsen.

De DGT Pi is een leuk apparaat om tegen te schaken. Ik vind het leuker om tegen te schaken dan tegen een schaakprogramma op de laptop. Voor trainers of jeugdleiders is het een ideale combinatie om pupillen huiswerk te laten maken op zo'n elektronisch bord of om te oefenen met de DGT Pi.

Zie ook een filmpje op YouTube met wat uitleg.