Nieuws

Veel scholen voelen vanuit de politiek en de samenleving dedruk om onderwijs op maat te bieden en de leerling met zijn/haar leervoorkeurenmeer centraal te stellen in het onderwijsproces.

Tegelijk mogen scholen die hiermeewillen experimenteren dat alleen doen als zij deelnemen aan een experiment datdoor de overheid is uitgevaardigd. Een voorbeeld hiervan is het project‘Leerling 2020’, met als doel gedifferentieerd en gepersonaliseerd leren terealiseren in 2020.

De leerling centraal,niet de methode
Nu werkt u misschien op een school die best zo’n transitiewil maken: u wilt de leerling en zijn of haar leervoorkeuren centraal stellenin plaats van de methode. U wilt de leerling verantwoordelijk maken voor zijnof haar eigen leren. Daarbij hoopt u dat, op basis van kleine succesmomenten inde lessen, docenten als vanzelf inzien dat hun rol daarbij verandert vanoverdrager van kennis naar begeleider en facilitator van leerprocessen.

Maar hoe pakt u dat aan en welke rol kan een digitaleleeromgeving zoals itslearning daarin spelen? Papieren plannen en een visie opgepersonaliseerd leren is mooi, maar hoe geeft u dat vorm in de klas?

Stap 1: een helderevisie op onderwijs
Toch begint het proces richting het realiseren van gepersonaliseerdleren niet in de klas, maar met een visie op uw onderwijs. De eerste vraag die uzich als schoolbestuurder of docent moet stellen is: WAAROM? U wilt de transfermaken naar gepersonaliseerd leren, maar waarom wilt u dat? Waarom gaat u doenwat u gaat doen? Een heldere visie die met alle betrokkenen wordt besproken engedeeld en door hen wordt gedragen, is een eerste belangrijke voorwaarde.

Stap 2: de koersbepalen en kaders scheppen
Pas als de eerste vraag is beantwoord en uitgewerkt wordthet tijd voor de tweede vraag: HOE?
U wilt over 5 jaar gepersonaliseerd leren hebben gerealiseerd. Hoe gaat u datdoen? Er zijn verschillende strategieën, met of zonder hulp van ICT. De stip opde horizon is met de eerste vraag vastgelegd. Bij beantwoording van deze tweedevraag bepaalt u de koers die u gaat varen. Het is de verantwoording van hetmanagement om de kaders te scheppen en de koers te bepalen, maar mijn advies isom alle betrokkenen actief te laten deelnemen aan de totstandkoming van destrategie om zo draagvlak te creëren voor de antwoorden die deze tweede vraagoplevert.

Stap 3: doelen endeelprojecten vaststellen
Pas als de tweede vraag is beantwoord en uitgewerkt, wordthet tijd voor de derde vraag: WAT?
Wat gaat u doen om de bepaalde strategie ten uitvoer te brengen? Bepaal welkeSMART-doelen en acties er nodig zijn om de stip op de horizon te bereiken.Splits deze op in kleine deelprojecten in de tijd en werk alleen de belangrijkstekorte-termijndoelen in detail uit. Plan bewust kleine deelprojecten in de klas dieeen grote kans van slagen hebben. Evalueer ze samen met uw collega’s ofprojectmedewerkers en vraag uzelf af: “Wat ging er goed en hoe kunnen we meer van dat goeds doen?” Als u bijde eerste twee stappen de leerlingen nog niet betrokken heeft, wordt het tijdom dat in deze fase te doen. Innovatie is een zoektocht naar het onbekende,voor u en voor hen. Maak er een gezamenlijke ontdekkingsreis van!

En nu verder!
Als deze drie vragen goed zijn beantwoord, de te varen koersdus helder is en gedragen wordt door alle betrokkenen, wordt het tijd om deeerste stap te zetten richting de realisatie van het doel.
In mijn volgende blog vertel ik u hoe de digitale leeromgeving van itslearningdaarbij een rol kan spelen. Ook zoom ik dan in op wat gepersonaliseerd lereneigenlijk is, want dat beeld verschilt per school.

Verder lezen:

Kennisnet thema personaliseren: http://www.kennisnet.nl/themas/personaliseren/

Doorbraakproject Onderwijs en ICT: http://doorbraakonderwijsenict.nl/over

Project Leerling 2020:
http://leerling2020.nl/

Over de auteur:
Richard de Jong volgde de lerarenopleiding aan de HR&O, heefttien jaar gewerkt in het voortgezet onderwijs als docent Natuurkunde en werkte zevenjaar in de ICT, onder andere als projectleider en adviseur ICT-voorzieningenbij Kennisnet. Hij was vijf jaar freelance consultant ICT-voorzieningen.Tegenwoording is hij werkzaam als onderwijskundig adviseur bij itslearning. Hijhelpt scholen om het itslearning leerplatform een plek te geven in hetonderwijsproces, zodanig dat dit aansluit bij de ambities van de school.